MÖ 509'da kurulan Roma Cumhuriyeti ve onun devamı Roma İmparatorluğu'nun en önemli yönetim merkeziydi. Batı Roma İmparatorluğu 5. yüzyılda sona erdiyse de Roma Senatosu 6. yüzyılın sonlarına kadar toplanmaya devam etmiştir. Senatus kelimesi Latincede yaşlı anlamına gelen senex'den gelir. Etimolojik olarak Senato "Yaşlılar Meclisi" demektir.
İnanışa göre Senato, efsaneye göre Roma'nın kurucusu olan Romulus tarafından Patres (Babanın çoğulu) denilen 100 aile reisinden oluşan bir danışma kurulu olarak kurulmuştu. (Wikipedia)
Senato kurumu Roma’nın ilk krallık dönemlerinde sadece danışma meclisi aracıydı denilebilir. Fakat
Roma’da Cumhuriyet rejiminin kurulmasıyla işlevi değişti. Cumhuriyet rejimi senatonun yetkilerini arttırdı. Üye sayısı ilk dönemlerde üç yüz gibi bir sayı olan senatonun, sonraki dönemlerde sayısının altı yüze çıkarılmış olması bu kuruma verilen önemi göstermektedir.
İmparatorluk dönemine geçilmesiyle birlikte özellikle Augustus’la birlikte başlayan bu çabalar sonuç vermiş ve Senato’nun etkinliği azalmıştır. Çünkü Roma’nın idari yapısında İmparator her alanda söz sahibi olmuş ve İmparatorun bu gücünü koruması için Senato’da bir araç haline gelmiştir. Bunun böyle olmasının tek sebebi, Augustus’un Senato’ya çevresindeki insanları yerleştirmesi sonucunda olmuştur. İmparatorluk döneminde Senato diğer meclislere oranla daha baskın haldedir. Halk meclislerinin adli yöndeki yetkileri Senato’ya aktarılması da bunun bir örneğidir. Senato üyeleri ticaretle uğraşamazlardı. Bundan yola çıkarak aslında Roma’nın idari yapısındaki kişilerin çeşitli tehlikeler yönünden uzak kalması amaçlanmıştır. Bu kişiler İtalya’dan ayrılamazlardı. Ayrıca Senatörler maaş da almıyorlardı.
Senato’nun Roma’nın idari yapısında bir danışma meclisi olduğunu düşünürsek mühim bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü Roma gibi bir devletin savaş ve barış gibi konularda bu mecliste görüşerek karar alması Senato’nun ehemmiyetini gösterir. Senato consultum adındaki tavsiye kararlar büyük önem taşımaktaydı. Cumhuriyetin ilerleyen zamanlarında bu kararlar kanun haline gelmiştir. Böylece Senato’nun önemli bir yer edindiği durumu açıktır.
Senato toplantıları özel bir yerde gerçekleşirdi. Bu özel yerin ismine pomerium adı verilmiştir. Pomerium Roma şehri sınırları içerisinde herkesin alınmadığı bir yerdi. Senato’nun toplanmasından önce dini içerikli törenler yapılır ve toplantıya öyle başlanırdı. Toplantılara consüller başkanlık ederlerdi. Consülün açılış konuşmasıyla birlikte, senatörler kıdem sistemine göre söz alırlar ve konuşmada bulunurlardı. Ayrıca konuşmaların her hangi bir süresi olmaz, senatörler diledikleri kadar konuşabilirlerdi.
Roma’nın imparatorluk rejimiyle birlikte toplantılara consüllerin başkanlık etmesi kaldırılmış, imparatorlar oturumları yönetmeye başlamışlardır. Bunun neticesinde Roma’nın Cumhuriyet rejimindeki gibi özgürlükçü bir yapısının aksine, konuşmacıların diledikleri gibi konuşamadıkları kanısına varabiliriz. Augustus ile birlikte Senato’daki senatörler imparatorun aksine bir oy vermesi, görüş bildirmesi söz konusu değildir.
İnanışa göre Senato, efsaneye göre Roma'nın kurucusu olan Romulus tarafından Patres (Babanın çoğulu) denilen 100 aile reisinden oluşan bir danışma kurulu olarak kurulmuştu. (Wikipedia)
Roma’nın tarihi boyunca en etkin ve hareketli olan kurumudur.
Senato kurumu Roma’nın ilk krallık dönemlerinde sadece danışma meclisi aracıydı denilebilir. Fakat
Roma’da Cumhuriyet rejiminin kurulmasıyla işlevi değişti. Cumhuriyet rejimi senatonun yetkilerini arttırdı. Üye sayısı ilk dönemlerde üç yüz gibi bir sayı olan senatonun, sonraki dönemlerde sayısının altı yüze çıkarılmış olması bu kuruma verilen önemi göstermektedir.
İmparatorluk dönemine geçilmesiyle birlikte özellikle Augustus’la birlikte başlayan bu çabalar sonuç vermiş ve Senato’nun etkinliği azalmıştır. Çünkü Roma’nın idari yapısında İmparator her alanda söz sahibi olmuş ve İmparatorun bu gücünü koruması için Senato’da bir araç haline gelmiştir. Bunun böyle olmasının tek sebebi, Augustus’un Senato’ya çevresindeki insanları yerleştirmesi sonucunda olmuştur. İmparatorluk döneminde Senato diğer meclislere oranla daha baskın haldedir. Halk meclislerinin adli yöndeki yetkileri Senato’ya aktarılması da bunun bir örneğidir. Senato üyeleri ticaretle uğraşamazlardı. Bundan yola çıkarak aslında Roma’nın idari yapısındaki kişilerin çeşitli tehlikeler yönünden uzak kalması amaçlanmıştır. Bu kişiler İtalya’dan ayrılamazlardı. Ayrıca Senatörler maaş da almıyorlardı.
Senato’nun Roma’nın idari yapısında bir danışma meclisi olduğunu düşünürsek mühim bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü Roma gibi bir devletin savaş ve barış gibi konularda bu mecliste görüşerek karar alması Senato’nun ehemmiyetini gösterir. Senato consultum adındaki tavsiye kararlar büyük önem taşımaktaydı. Cumhuriyetin ilerleyen zamanlarında bu kararlar kanun haline gelmiştir. Böylece Senato’nun önemli bir yer edindiği durumu açıktır.
Senato toplantıları özel bir yerde gerçekleşirdi. Bu özel yerin ismine pomerium adı verilmiştir. Pomerium Roma şehri sınırları içerisinde herkesin alınmadığı bir yerdi. Senato’nun toplanmasından önce dini içerikli törenler yapılır ve toplantıya öyle başlanırdı. Toplantılara consüller başkanlık ederlerdi. Consülün açılış konuşmasıyla birlikte, senatörler kıdem sistemine göre söz alırlar ve konuşmada bulunurlardı. Ayrıca konuşmaların her hangi bir süresi olmaz, senatörler diledikleri kadar konuşabilirlerdi.
Roma’nın imparatorluk rejimiyle birlikte toplantılara consüllerin başkanlık etmesi kaldırılmış, imparatorlar oturumları yönetmeye başlamışlardır. Bunun neticesinde Roma’nın Cumhuriyet rejimindeki gibi özgürlükçü bir yapısının aksine, konuşmacıların diledikleri gibi konuşamadıkları kanısına varabiliriz. Augustus ile birlikte Senato’daki senatörler imparatorun aksine bir oy vermesi, görüş bildirmesi söz konusu değildir.
Oğuzhan Can
(İmparator Tiberius'un Yaşamı ve Siyasal Faaliyetleri) 2015
Roma Senatosu
Reviewed by World Arkeoloji
on
Haziran 10, 2016
Rating:
Reviewed by World Arkeoloji
on
Haziran 10, 2016
Rating:
Hiç yorum yok: