Ksenophon (Mö. 430-355)

Antik çağ'ın en önemli tarihçilerinden biri olan Ksenophon Atina şehrinde doğdu. Sırasıyla Sokrates, Pers Prensi Kyros ve Sparta Kralı Agesilaos olmak üzere Ksenophon'un hayatında önemli bir yer kaplamaktadır.

Sokrates'in her zaman en yakınında yer aldı. Sokrates'e ve öğretilerine ne denli bağlı olduğu bilinmese de "Sokrates'in Savunması"'nda (Apologia) onu çok iyi savunmuştur. Onu dinsizlikle suçlanması bu savunma sayesinde bertaraf edilmiştir. Askeri sefer kayıtları ayrıntılı bir şekilde tutmuş.

Atina'nın başarısız geçen askeri savaşlarından sonra zengin olma hayali ile paralı asker olmuştur. Kyros'un kardesi Kral Artakserkes'i devirmek için Yunan Hoplitlerinden oluşturulmuş olan "on binler" katıldı. Ölümsüz eseri Anabasis'te Babile doğru ve Prens Kyros'un ölümünden sonra kendi komutasındaki ordusuyla beraber maceralı geri dönüşlerini anlattı. Eserinde kendinin generalliği ve seferlerden elde ettiği ganimetlerden söz eder.

Doğduğu topraklara gelecekken Sparta kralı Agesilaos kendisine tahsis etmesiyle Sparta şehrine yerleşmiştir. Bundan sonra Atina'ya karşı bir çok mücadelenin içerisinde yer almıştır. Hayatının geri kalan dönemlerinde çiftçilik yapmış av şölenleri tertip etmiş. Hemşehrisi olan Thukydides yazmalarını devam ettirmiştir (hellenika). Ksenephon çok değerlidir fakat Thukydides'in kayıtlarının yanında sönük kalmaktadır. Eserlerinde askeri bilgiler, süvariler, sosyal yaşam ve bir çok konuda bilgi aktarır.

Eserleri:   Anabasis, Hellenika, Appomnenoneumata, Agesilas, Peri Hippikes, Oikonomikos, Lakedaimoniom Politeia, Hieron,  Appologia Sokrateus.

Wikipedia