Palmira, Işid Öncesi ve Sonrası - [ Cehaletin Taşa Yansıması ]

Bel Tapınağı

Lübnanlı fotoğrafçı Joseph Eid, Palmira antik kentinin IŞİD’in işgalinden önceki ve sonraki halini görüntüledi.

Mart ayı sonunda Suriye ordusu, Rusya’nın havadan desteğiyle, Palmira antik kentinde 10 aydır süren IŞİD işgaline son verdi.

Zafer Tak'ı öncesi-sonrası

Palmira sadece Suriye’nin değil insanlık tarihinin en önemli arkeolojik alanlarından biri olarak değerlendiriliyor.
300 kişinin yaşamına mal olan kanlı işgalin ardından geriye ne kaldı peki?

Baal Şamin

İşgal sonrasında Palmira’ya ilk girenlerden biri AFP ajansına çalışan Lübnanlı fotoğrafçı Joseph Eid oldu.
Eid, UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde yer alan Palmira’yı 2014’te ziyaret etmişti.
“İki yıl önce gittiğimde bölgedeki irili ufaklı her şeyi fotoğrafla belgelemeye çalıştım. Dünya belki de bu muhteşem eserleri bir daha göremeyecek gibi kötü bir his vardı içimde” diyor Eid.

Bir yıl geçmeden onun Palmira’yla ilgili korkuları gerçek oldu.
“Çektiğim fotoğraflar benim için bir hazineydi sanki; çünkü onlar dünyanın bildiği haliyle Palmira’nın neredeyse son fotoğraflarıydı.”
Palmira’nın IŞİD tarafından işgal edildiğine dair haberleri izlemek Eid için bir “ıstıraptı”. Suriye ordusu kente yaklaşınca hemen vize başvurusunda bulunmuş ve 2014’teki fotoğrafların baskısını almış.

Decumanus Maximus geçiti

31 Mart’ta Palmira’ya giren Eid, elinde eski fotoğraflarla tarihi kalıntıların yeni halini belgelemiş.
Dünyanın en iyi korunmuş antik kalıntılarının eski fotoğraflardaki ihtişamıyla yıkık yeni hali arasındaki çelişkiyi gösteriyor yeni fotoğraflar.

Palmira Kalesi

Bu fotoğraflardan birinde, 2000 yıllık Baal Şamin Tapınağı’nın 2014’teki hali öndeki fotoğrafta görülürken iki yıl sonra arka planda bir yıkıntıdan başka bir şey görünmüyor.
Başka bir fotoğrafta ise Bel Tapınağı’nın yeni halinde kapı girişinden başka bir şey kalmadığı görülüyor.

Palmira’daki Zafer Takı’nda ise eski kemer yok artık. Müze duvarlarında sergilenen taş oyma portreler de ortadan kalkmış.
Bazıları yıkıma rağmen Palmira kalıntılarının restore edilebileceğine inanıyor.
Bugün için İngiltere, ABD ve Avustralya dahil birçok ülke devam eden çatışmalardan dolayı Suriye’ye seyahati önermiyor.

Cehaletin taşa Yansıması

Ama bir gün ziyaretçilerin yeniden Palmira’nın muhteşem kalıntılarına tanıklık etmesi umuluyor.
Suriye’nin antik eserler müdürlüğü, Roman amfitiyatrosu, sütunlu Decumanus Maximus geçit yolu ve kalesi de dahil olmak üzere Palmira’nın yüzde 80 oranında korunduğuna inanıyor.

Palmira Müzesi

Uzmanlar, son teknoloji kullanılarak Palmira’nın çoğunun yeniden inşa edilebileceğini söylüyor.
Eid ise restorasyon konusunda Suriye’nin dikkatli olması gerektiğine inanıyor.
“Bir taraftan kısmi restorasyon bu eserlerin bir zamanlar neye benzediği konusunda bir fikir verebilir; ama öte yandan da onların taşıdığı izler tarihin bu anında kentin neye tanıklık ettiğinin göstergesi” diyor Eid.

BBC